پاندمی COVID-19 تغییرات گستردهای در نحوه کار و نوع فضاهای کاری به همراه داشته است. یکی از بزرگترین تحولها، گسترش دورکاری به عنوان یک مدل کاری دائمی برای بسیاری از کارکنان در سراسر جهان بوده است. اگرچه این مدل کاری مزایای بسیاری از جمله انعطافپذیری و کاهش هزینههای سفر را دارد، اما چالشهای جدیدی نیز به همراه آورده است. یکی از مهمترین چالشها، ایجاد فضای کاری مناسب در خانه است که میتواند تأثیر زیادی بر سلامت فیزیکی و روانی کارکنان داشته باشد. در این میان، نقش میزهای کار ارگونومیک بهعنوان یکی از عناصر اصلی محیط کاری مؤثر، بهویژه برای کارکنان دورکار، بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است. در این مقاله، به بررسی نقش میزهای ارگونومیک در بهبود کیفیت کار و سلامت کارکنان دورکار خواهیم پرداخت.
چرا میزهای ارگونومیک اهمیت دارند؟
میزهای ارگونومیک بهگونهای طراحی شدهاند که کمک میکنند تا کارکنان در وضعیت صحیحی بنشینند و از ایجاد مشکلات جسمی مانند دردهای گردن، کمر و مچ دست جلوگیری کنند. این میزها با فراهم کردن شرایط مناسب برای کار، به کاهش استرس و بهبود بهرهوری کمک میکنند. در دوران پاندمی که کارکنان بسیاری از خانههای خود کار میکنند، استفاده از میزهای ارگونومیک بیشتر از هر زمان دیگری ضروری شده است.
چالشهای کارکنان دورکار
قبل از پاندمی، بسیاری از افراد در محیطهای اداری مجهز به میزهای مناسب کار میکردند. اما با گذر از محیطهای اداری به خانهها، کارکنان با چندین چالش روبهرو شدند:
-
عدم فضای مناسب در خانه: بسیاری از کارکنان دورکار در فضاهایی که برای کار طراحی نشدهاند، کار میکنند. این فضاها معمولاً بهاندازه کافی وسیع یا مناسب برای ایجاد یک محیط کاری ارگونومیک نیستند.
-
فقدان تجهیزات مناسب: بسیاری از کارکنان در ابتدای دورکاری به دلیل کمبود تجهیزات ارگونومیک، از میزهای خانگی ساده و صندلیهایی که برای ساعتها نشستن مناسب نیستند، استفاده میکردند. این امر منجر به مشکلات جسمی زیادی مانند درد کمر، گردن و شانه شد.
-
عدم آگاهی از اصول ارگونومیک: بسیاری از افراد از اهمیت تنظیمات صحیح برای محیط کاری خود بیاطلاع هستند. این نکته بهویژه برای افرادی که تازه وارد دورکاری شدهاند، صدق میکند.
نقش میزهای ارگونومیک در کاهش مشکلات جسمی و بهبود بهرهوری
میزهای ارگونومیک بهویژه در دوران دورکاری از اهمیت بالایی برخوردار هستند. این میزها نهتنها به جلوگیری از مشکلات فیزیکی مانند دردهای عضلانی و مفصلی کمک میکنند، بلکه تأثیر مثبتی بر بهرهوری و عملکرد کلی کارکنان دارند. در ادامه به برخی از ویژگیهای کلیدی میزهای ارگونومیک که میتوانند به کارکنان دورکار کمک کنند، اشاره میکنیم:
-
تنظیم ارتفاع میز: بسیاری از میزهای ارگونومیک دارای قابلیت تنظیم ارتفاع هستند که این امکان را میدهند که میز را متناسب با قد کاربر تنظیم کنند. این ویژگی به کاربر کمک میکند تا دستها و مچهای خود را در وضعیت طبیعی قرار دهد و از فشار بیشازحد روی گردن و شانهها جلوگیری کند.
-
موقعیت صحیح صفحهنمایش: یکی از نکات مهم در میزهای ارگونومیک این است که میتوانند صفحهنمایش را در ارتفاع مناسب قرار دهند. این ویژگی کمک میکند که صفحهنمایش در سطح چشم کاربر قرار گیرد تا از خم شدن گردن جلوگیری شود.
-
فضای کافی برای ابزارها: میزهای ارگونومیک بهگونهای طراحی شدهاند که فضای کافی برای قرار دادن وسایل مختلف مانند کیبورد، موس و لوازم دیگر فراهم کنند. این فضای کافی به کاربر کمک میکند که به راحتی دسترسی به تمام تجهیزات داشته باشد و در عین حال، فضای آزاد برای حرکتهای بدن وجود داشته باشد.
-
پشتیبانی از کمر و وضعیت نشستن مناسب: برخی از میزهای ارگونومیک بهویژه طراحیهایی دارند که میتوانند فشار کمر را کاهش دهند و به کاربر کمک کنند تا در وضعیت نشستن طبیعی و راحتتری قرار گیرد. این امر باعث میشود که در طول ساعات طولانی کار، فشار کمتری به ناحیه کمر وارد شود.
-
میزهای ایستاده: میزهای ارگونومیک ایستاده که قابلیت تبدیل به حالت ایستاده و نشسته را دارند، به کاربران این امکان را میدهند که از نشستن طولانیمدت جلوگیری کنند و به وضعیت ایستاده تغییر وضعیت دهند. این نوع میزها به کاهش فشار روی کمر و گردن کمک میکنند.
راهکارهای ارگونومیک برای کارکنان دورکار
استفاده از میزهای ارگونومیک تنها یکی از راهکارهای ارتقای سلامت در محیطهای کاری است. در کنار این میزها، رعایت اصول ارگونومیک دیگر نیز میتواند به بهبود سلامت فیزیکی و روانی کارکنان کمک کند:
-
تنظیم صندلی مناسب: استفاده از صندلیهای ارگونومیک که امکان تنظیم ارتفاع، پشتیبانی از کمر و تنظیم زاویه پشتی را دارند، از اهمیت بالایی برخوردار است. قرار دادن زانوها در زاویه ۹۰ درجه و پای کاربر روی زمین کمک میکند تا از فشار به مفاصل و عضلات جلوگیری شود.
-
استراحتهای منظم: برای جلوگیری از خستگی و فشارهای عضلانی، کارکنان باید هر ۳۰ تا ۶۰ دقیقه یکبار از جای خود بلند شوند و حرکات کششی ساده انجام دهند یا چند دقیقه پیادهروی کنند.
-
تنظیم صفحهنمایش: صفحهنمایش باید در سطح چشم کاربر قرار گیرد و فاصله آن از چشم باید حدود ۵۰ تا ۷۰ سانتیمتر باشد. این کار از خستگی چشم و فشار گردن جلوگیری میکند.
-
استفاده از لوازم ارگونومیک: علاوه بر میز و صندلی، استفاده از لوازم جانبی ارگونومیک مانند کیبورد و موس ارگونومیک میتواند به کاهش فشار روی مچ دست و انگشتها کمک کند.
-
ایجاد یک محیط کاری مناسب: محیط اطراف باید روشنایی کافی داشته باشد، از هرگونه حواسپرتی و شلوغی دور باشد و بهطور کلی، محیطی آرام برای تمرکز ایجاد کند.
پاندمی COVID-19 نهتنها شیوههای کاری ما را تغییر داد، بلکه نیاز به فضای کاری ارگونومیک و سالم را بیش از پیش نمایان کرد. میزهای ارگونومیک میتوانند بهطور چشمگیری سلامت کارکنان را در محیطهای دورکاری بهبود بخشند و از ایجاد مشکلات جسمی مانند درد کمر، گردن و مچ دست جلوگیری کنند. همراه با انتخاب میزهای مناسب، رعایت اصول ارگونومیک در نشستن، استراحتهای منظم و استفاده از تجهیزات جانبی ارگونومیک میتواند به افزایش بهرهوری و رضایت کارکنان کمک کند. بنابراین، سرمایهگذاری در میزهای ارگونومیک و ایجاد یک فضای کاری مناسب، نهتنها به نفع کارکنان بلکه به نفع کل سازمان است.